Vasianium

Romeinse plaatsen > Dalmatia > Vasianium

We reden naar de kust van Kroatië. We zochten een simpel hotelletje aan de kust om er een paar dagen te relaxen. Pula was ons afgeraden vanwege de enorme toeristische drukte en dus zochten we iets noorderlijker. Uiteindelijk vonden we er - heel goedkoop - een appartement bij een kapitein in Fazane.

We zijn er vier dagen gebleven en hebben er uitgebreid de omgeving verkend en genoten van de lokale - Italiaans georienteerde - keuken.

Fazane had in de Romeinse tijd al een haven. De naam is afgeleid van het Romeinse Vasianium en was in die tijd een centrum waar men amphoren maakte en van waaruit de Romeinen olijfolie exporteerden. In amphoren, waarvan we in een grote collectie zagen in Pula, vervoerden de Romeinen bederfelijke waar zoals wijn, olijfolie en garum.

Garum was een saus van visresten die de Romeinen inkookten met verschillende kruide. Garum was een onontbeerlijk ingrediënt voor veel recepten van Apicius. Apicius heeft ons een kookboek 'De re coquinaria' nagelaten met 478 recepten, waarin ons de meest exotische gerechten worden voorgeschoteld.
Zo is er een recept van gevulde baarmoeder van een biggetje:

"Breng de baarmoeder van een biggetje op smaak met Laser, maar neem wel Cyreense of Parthise, azijn en een zoute vissaus (garum). Voor gewone baarmoeders en voor die van jonge varkens: peper, selderij-zaad, gedroogde mint, laserwortelen, honing, azijn en garum."

De Romeinen aten alles wat maar enigzins eetbaar was. En ze waren kenners. In de brieven aan Lucillus verhaalt Seneca over een gesprek, dat hij met vrienden voerde in Baiae, niet ver van Rome. Ze bespreken de smaak van oesters, noemen er een aantal en komen tot de conclusie dat de lekkerste toch uit Schotland komen. Het moet een bijzondere onderneming geweest zijn om die oesters over die afstand vers in Baiae te krijgen.

Apicius werd overigens beschimpt door de dichter Martialis, op wiens huis we gewezen werden bij een bezoek aan Rome. Hij woonde niet ver van het forum, op de zesde of zevende verdieping van een woonkazerne zonder ramen. Deze woonkazerne is in Rome één van de weinige die we nog kunnen zien. In Ostia zagen we eerder dergelijke Romeinse 'flatgebouwen'.

Dat de Romeinen smulpapen waren blijkt ook bij Ovidius. Bij hem vinden we het menu van het diner bij de rijke Nasidius, dat hier wordt afgebeeld.

Net buiten Fazane vonden we groot Romeins complex. Het schijnt dat op deze plek olijven tot olie geperst werden.