Thermae Caracallae

Romeinse plaatsen > Roma > Thermae Caracallae

De thermen van Caracalla zijn de grootste van Rome. De resten van dit badhuis zijn indrukwekkend en geven een goede indruk van het Romeinse bad- en sportleven. We waren er met zijn tweeën in 1987. Het is er zomers heet en stoffig. Hoe anders moet het er in de tijd van Caracalla geweest zijn.

Caracalla regeerde van 212 tot 217 en volgde zijn vader Septimus Severus op, die een edict uitvaardigde dat de bekering tot het chistendom verbood. Caracalla zelf is als uitzonderlijk wreed de geschiedenis in gegaan. Hij vermoordde zijn broer in de armen van hun beider moeder.

Vier keizers van de Severi dynastie hebben gebouwd aan deze thermen: Septimus, Caracalla zelf, Heliogabalus en tenslotte Alexander. Voor het complex werd een woonwijk van drie hectare afgebroken. 

Aan de rand van het complex waren achttien waterreservoirs van elk vijfhonderd kubieke meter. Ze werden gevoed door het veertig kilometer lange 'aquaeductus Antoninianus' dat vanuit de Apennijnen water met een snelheid van tweehonderd liter per seconde aanvoerde. Het onderhoud van de aquaducten was de taak van de consularis aquarum en de comes formarum. Zij moesten de benodigde reparaties uitvoeren en erop toezien dat binnen tien meter van het aquaduct geen bomen groeiden. De eigenaren van de gronden, waarover het aquaduct liep, moesten die schoon houden.

Onder de thermen lag een ondergrondse stad met kilometers lange gangen. Hierin werkten slaven als loodgieters, rioolmakers, handdoekenwassers, ovenstokers en kolenboeren om het badhuis in bedrijf te houden. Hier liepen ook de waterleidingen voor de warme en koude baden. Op de centrale waterleiding waren kleinere buizen aangesloten die honderden fonteinen van water voorzagen.

Men schat dat iedere bezoeker de beschikking had over zeventienhonderd liter water. Het badhuis had een capaciteit voor tienduizend bezoekers per dag. Tot in de zesde eeuw heeft het gebouw dienst gedaan en raakte daarna langzaam in verval en stortte tenslotte in bij een aardbeving in 847. Daarna is het badhuis gebruikt als steengroeve.

Link: Thermae Caracallae

In de Baedeker 'Italie centrale' van 1909 is een plattegrond van de thermen opgenomen.