Vindolanda

Romeinse plaatsen > Brittania > Vindolanda

Vindolanda ligt een paar mijl ten zuiden van de muur. Je bereikt het makkelijk met de bus: de AD 122, die in het wandelseizoen een veel geprezen busdienst verzorgd langs de muur.
De AD 122 - het jaar waarin Hadrianus begon met de bouw van de muur - heeft verschillende prijzen gewonnen en wandelaars gebruiken haar vooral om van en naar een overnachtingsadres te reizen.
Langs de muur zelf zijn - behalve in Carlisle en Newcastle - immers weinig gelegenheden om te overnachten.

Vindolanda was een groot fort, waar Tongerense, Bataafse en Gallische cohorten gestationeerd waren. Vindolanda betekent 'witte plek'. Het fort stamt uit de eerste eeuw en is - met enkele onderbrekingen - zeker tot in het begin van de vijfde eeuw in gebruik geweest. Het fort is ongeveer anderhalve hectare groot.

Het is een archeologische toplocatie, omdat er honderden brieven uit de Romeinse tijd gevonden zijn. En niet alleen brieven van de elite, maar vooral ook van gewone soldaten, hun echtgenoten en hun familie. Er zijn ongeveer veertig verschillende handschriften gevonden, wat erop duidt dat een groot van de bevolking geletterd moet zijn. En mede dankzij de brieven kunnen we de historie van en het leven in Vindolanda goed reconstrueren.

Zo is er de beroemde brief van Claudia Severa die haar vriendinnen uitnodigt voor haar verjaardagspartijtje. Het is waarschijnlijk de eerste gedocumenteerde Romeinse brief, die door een vrouw geschreven is. 

Verschillende brieven getuigen van het soldatenleven. Zo schrijft een legionair gedetailleerd waar alle soldaten wachtlopen en wat hun andere bezigheden zijn. In het fort zelf waren maar weinig legionairs aanwezig. De meeste liepen patrouille langs de muur, die enkele kilometers noordelijker ligt.

Aan de zuidkant is buiten de muren in de eerste eeuw een badhuis gebouwd. Er is een tablet gevonden waarin vermeld staat dat achttien legionairs aan het badhuis werkten.

Bij de ingang van het museum staat een Romeinse mijlpaal. Het museum zelf is vooral interessant vanwege zijn brieven, die - jammer genoeg maar begrijpelijk - bijna allemaal in het Brits museum zijn. Er is een prachtige website waarop alle brieven staan voorzien van een Engelse vertaling en van een uitgebreide toelichting (Vindolanda Tablets Online)

Bijzonder zijn ook de vondsten van Romeins schoeisel, dat niet zoveel afwijkt van het onze. In het grote huis van prefect Flavius Cerialus zijn schoenen van in ieder geval drie jonge kinderen van twee tot zeven jaar gevonden. en verschillende textielvondsten.

Westelijk van het fort lag een nederzetting, die in de tweede eeuw uit ruim veertig gebouwen bestond. Er werkten smeden en pottenbakkers. Er zijn vermoedelijk ook een of meer logementen geweest voor reizigers die het fort aandeden.

In de vallei naast het museum staan reconstructies van een 'milecastle', een winkel, een tempel en enkele altaren.

Zowel Karl Baedeker (Great Brittain 1901) als Muirhead (England 1992) bespreken uitgebreid de opgravingen van Vindolanda.

Link: Vindolanda